31 augustus 2025
Inspiratie, Verhalen
We praten er niet altijd over, maar het speelt bij velen: eenzaamheid na pensionering. Waar het leven jarenlang werd vormgegeven door werk, collega’s en vaste structuren, valt dit voor veel mensen ineens weg. Vooral na een jaar of langer zonder werk doemt de vraag op: “Hoe geef ik nu mijn dagen zin?”
Eenzaamheid
We praten er niet altijd over, maar het speelt bij velen: eenzaamheid na pensionering. Waar het leven jarenlang werd vormgegeven door werk, collega’s en vaste structuren, valt dit voor veel mensen ineens weg. Vooral na een jaar of langer zonder werk doemt de vraag op: “Hoe geef ik nu mijn dagen zin?”Voor gepensioneerden betekent dit soms stille leegte. Voor zorgorganisaties ligt er juist een kans: deze groep mensen beschikt over tijd, ervaring en de wil om iets te betekenen. Door met Zorg brengt die twee samen. In dit artikel lees je wat eenzaamheid precies is, waarom het toeneemt na de AOW-leeftijd, en hoe passende inzet in de zorg op een heel praktische manier helpt om dat gevoel te doorbreken voor henzelf én voor de maatschappij.Wat is eenzaamheid?
Eenzaamheid is meer dan alleen ‘alleen zijn’. Het is het gevoel van een tekort aan verbinding met andere mensen, met de samenleving of met een zinvolle daginvulling.Er zijn verschillende vormen van eenzaamheid:- Sociale eenzaamheid: te weinig mensen om je heen
- Emotionele eenzaamheid: het missen van een diepere band of zingeving
- Existentiële eenzaamheid: het gevoel er niet (meer) toe te doen
Waarom komt eenzaamheid vaker voor na pensionering omdat er veel verandert:- Het werkritme verdwijnt
- Collega’s vallen weg
- De maatschappelijke rol wordt minder zichtbaar
- De dagen zijn soms ongestructureerd.
Als deze veranderingen niet goed geregeld worden, is er een hogere kans op eenzaamheid. Volgens movisie en het RIVM voelt bijna de helft van de 75-plussers zich eenzaam. Ook onder mensen tussen de 65 en 75 komt dit veel voor, vooral 1 tot 1,5 jaar na pensionering, het moment waarop mensen echt gaan voelen dat ‘het werk stopt’. Werk is niet alleen het generen van een inkomen. Het biedt structuur, contact met anderen en een gevoel van zingeving en eigenwaarde. Bij het terugdringen van eenzaamheid is het belangrijk om niet alleen in te zetten op het verminderen van eenzaamheidsgevoelens, maar ook op het voorkomen van eenzaamheid. Met een aanpak gericht op het voorkomen van eenzaamheid valt volgens deskundigen meer winst is te behalen dan door een aanpak gericht op het verminderen van eenzaamheid. Het is van groot belang tijdig vereenzaming te signaleren, omdat de mogelijkheden om de situatie te verbeteren het grootst zijn als er in een vroeg stadium ondersteuning wordt geboden.
Juist lichte inzet, een paar uur per week, in je eigen tempo, kan al voldoening geven, nieuwe sociale relaties opleveren en bijdragen aan een gezonder en gelukkiger leven. Wetenschappers dringen er zelfs bij regeringen op aan om eenzaamheid als een volksgezondheidskwestie te beschouwen. Wij leren eerst wie iemand is, wat iemand wil en kan. Daarna zoeken we een werkplek die écht past waarbij de werkgever de eerste zet doet. Daarnaast blijven we betrokken, ook na de start. Door deze persoonlijke aanpak zorgen we dat mensen zich weer van waarde voelen, en dat zorgorganisaties ervaren krachten inzetten waar behoefte aan is.Voor zorgorganisaties betekent dit:- Een extra paar handen in een krappe arbeidsmarkt
- Meer rust op de werkvloer, want gepensioneerden brengen ervaring en stabiliteit mee
- Lagere instroomdruk op vrijwilligers- of flexibele diensten
- En vooral: je draagt bij aan het doorbreken van een maatschappelijk probleem
Bronnen:
- www.movisie.nl/artikel/wat-eenzaamheid
- www.rivm.nl/eenzaamheid
- www.eentegeneenzaamheid.nl
- www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2022/47/sociale-samenhang-en-welzijn-2022
- www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/eenzaamheid/cijfers-context/ouderen
Disclaimer: Aan de inhoud van deze pagina kunnen geen rechten worden ontleend. Door met Zorg is niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van onvolledige of onjuiste informatie.
